شاید لرزیدن ما هم نزدیک باشد !

به تمام هموطنان عزیز تبریزی که طعمه خشم طبیعت شده اند از ته دل تسلیت عرض میکنم و از خداوند بزرگ برایتان صبر میطلبم ...

گسل اصلی و جوان زاگرس فعال است و ما خانه هایمان را روی زاگرس ساخته ایم ...!

هر وقت زمین لرزه شدیدی در کشور رخ می دهد ، می توان حدس زد که گسل اصلی زاگرس فعال است . درست مانند یک فشارسنج که فشار وارده از طرف صفحه ی عربستان و هند بر فلات ایران را نشان می دهد . گسل اصلی زاگرس حدود 700 کیلومتر طول دارد . فشار صفحه ی عربستان به ایران باعث چین خوردگی های متعددی شده است . چین خوردگی های زاگرس از شمال غرب به جنوب ایران تا قله ی گنو در شمال بندر عباس امتداد دارد . این فشارها همچنین باعث شکل گیری خلیج فارس از یک طرف ، و قله های بلند تا ارتفاع 4800 متر ( دنا ، اشترانکوه و … ) و دره های عمیق و رودخانه های پرآب کارون ، کرخه ، دز و دشت های حاصلخیز در استان خوزستان و دیگر مناطق دامنه های زاگرس شده است .

اگر می خواهید به طور تقریبی نشانی از دو سر گسل اصلی زاگرس ببینید ، نقشه ی ایران در نگاه کنید . از تنگه ی هرمز در محل تلاقی خلیج فارس به دریای عمان ( جایی که عمق آب به بیش از صد متر می رسد ) ، خطی فرضی به دریاچه ی زیبای زریوار در مریوان وصل کنید . تمامی نقاط پیرامون این خط زلزله خیز شدید هستند .

گسل اصلی زاگرس در ابتدا و انتهای خود خم می شود و مانع از حرکت مداوم دو سوی گسل در این نواحی می شود . در شمال به سمت غرب خم می شود و در جنوب ( شمال بندر عباس ) به سمت شرق خم می شود .  استان هرمزگان ( دامنه های کوه گنو ) در جنوب و شمال غرب ایران ( تبریز ، قزوین ، بوئین زهرا ، منجیل و … ) چنین وضعی دارند . البته گسل های شرق به غرب که به موازات چین خوردگی های البرز امتداد دارند ، تونل کندوان در محور کرج – چالوس را قطع می کنند و به سوی شمال غرب امتداد می یابند . در این مناطق ، انرژی برای مدتی طولانی ( گاه تا بیش از هزار سال ) در گسل ذخیره می شود و وقتی سنگ ها در اثر فشار و گرما ، تحمل خود را از دست دادند ، به ناگاه مقدار زیادی انرژی در اثر شکستن و خرد شدن ناگهانی سنگ ها آزاد می شود . آن وقت است که زمین لرزه شدید رخ داده است . انتهای مناطق زلزله خیز شمال غرب ایران به مرز ایران و ترکیه ( ماکو و سلماس ) می رسد و تا سرتاسر رشته کوه آرارات امتداد دارد و می رسد به جایی که گسل مسبب زمین لرزه ماه اوت 1999 ازمیت ترکیه 20 هزار نفر را کشت و میلیاردها دلار خسارت بر جای گذاشت . این کمربند لرزه خیز پس از عبور از ترکیه ، شمال آفریقا ( مصر ، الجزایر و مراکش ) و جنوب ایتالیا تا کوه های آلپ در اروپا ادامه می یابد . 

منبع : مجموعه مقالات صدری زاده / Sadrizadeh Papers

برای مطالعه بیشتر :

๑۩۞۩๑ ژئومورفولوژی ๑۩۞۩๑

وبلاگ بزرگ مقالات زمین شناسی